Page 113 - kpi20902

112

2.4) ประเพณีการท้ายาย คือประเพณีที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อในเรื่องผีบรรพบุรุษของแต่ละ

ต้นตระกูล โดยการท้ายายนั นจะเป็นการท้าเพื่อให้ยายหรือบรรพบุรุษช่วยคุ้มครองลูกหลานโดยมีขั นตอน ดังนี

 การรับยายหรือผีบรรพบุรุษ เป็นขั นตอนแรกที่ลูกหลานหรือผู้เข้าร่วมตระกูลเดียวกัน

ต้องไปรับยายหรือผีบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วที่บ้านต้นตระกูล สิ่งที่ต้องเตรียมไป คือ หม้อดิน 1 ใบ หมากพลู

3 ค้า เบี ย 1 อัน และไม้เท้าพร้อมผ้าขาว น้าทุกสิ่งทุกอย่างใส่ในหม้อ จากนั นมีการท้าพิธีอันเชิญยายหรือ

ผีบรรพบุรุษมาอยู่ในหม้อ แล้วจากนั นใช้ผ้าขาวปิดปากหม้อไว้และใช้ค้าพูดบอกกับยายหรือผีบรรพบุรุษว่า

“ไปอยู่กับลูกที่บ้านนะ”

 การขึ นยายหรือผีบรรพบุรุษ เมื่อน้ายายมาถึงยังบ้านแล้ว จะต้องมีการน้ายายขึ นบ้าน

โดยการน้าขนมต้มขาวต้มแดง หมากพลูมาไหว้ จากนั นจุดธูปเทียนบอกยายหรือผีบรรพบุรุษ แล้วตั งไว้ที่หม้อ

ยายหรือผีบรรพบุรุษขึ นในบ้าน ส่วนใหญ่และตั งไว้บริเวณที่สูงติดกับเสาบ้านต้นใดต้นหนึ่งของมุมบ้าน

แล้วเรียกชื่อใหม่ว่า “ผีบ้านผีเรือน” การขึ นยายจะมีขึ นทุกปีในเดือนพฤษภาคม โดยจะต้องมีการอาบน ้า

ให้ยายที่ไม้เท้าและเปลี่ยนผ้าให้ยายใหม่

 การส่งยาย ส่วนมากจะท้ากันในเดือนหกหรือบ้านใดที่มีลูกเล็กๆ แล้วตอนเย็นร้องไห้

โยเย สามวันดีสี่วันไข้ ถ้าบ้านนั นมีหม้อยายอยู่ คนเฒ่าคนแก่ก็จะแนะน้าให้ท้าขนมส่งยาย เพราะมีความเชื่อว่า

ผีปู่ย่าตายายมาหยอกล้อเล่นกับหลาน ลูกหลานตกใจก็จะส่งเสียงร้อง สิ่งของที่ใช้ในการประกอบพิธีก็จะมี

ขนมต้มแดง ขนมต้มขาว หมากพลู ข้าวปากหม้อ จะไปวางไว้ที่หม้อยายก็จุดธูปบอก พิธีกรรมนี ท้าขึ นเพื่อเป็น

การอุทิศส่วนกุศลไปให้และเพื่อเป็นการขอขมา

2.5) ประเพณีสาทรเดือนสิบ เป็นประเพณีที่ชาวบ้านนิยมท้ากันในช่วงวันแรม 15 ค่้าเดือน

10 เป็นประเพณีที่เกี่ยวกับการกวนขนมกระยาสารท โดยชาวบ้านจะต้องเตรียมอุปกรณ์ เช่น ข้าวตอก ข้าวเม่า

คั่ว งา ถั่วลิสง น ้าตาลปี๊บ ที่จะให้ในการกวนขนม ซึ่งเมื่อเตรียมอุปกรณ์แล้วชาวบ้านจะเริ่มกวนขนมให้เสร็จ

ตั งแต่วันแรม 8 ค่้า เดือน 10 ถึงวันแรม 12 ค่้า เดือน 10 เมื่อกวนเสร็จจ้าต้องน้าไปแจกญาติพี่น้องที่เคารพ

นับถือหรือที่อยู่ใกล้เคียงจนหมด ก่อนวันแรม 15 ค่้า เดือน 10 หรือสิ นวันพระแล้ว แต่ชาวบ้านจะไม่นิยมแจก

ขนมกระยาสารทหลังจากหมดวันพระแรม 15 ค่้า เดือน 10 หรือวันขึ น 1 ค่้า เดือน 11 ไปแล้ว แต่ถ้าน้าไป

แจก ชาวบ้านจะเรียกว่าขนมค้างสารท และชาวบ้านจะมีการแบ่งขนมกระยาสารทไว้ท้าขวัญข้าว ตอนที่ข้าว

ตั งท้องแล้ว ประเพณีนี ยังมีการสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

2.6) การท้าบุญศาลเจ้าแม่เบิกไพร การท้าบุญศาลเจ้าแม่เบิกไพรน ้าจะจัดงานท้าบุญขึ น

ในเดือน 6 ขึ น 6 ค่้าของทุกปี การจัดงานจะมีการฉายภาพยนตร์ให้คนในชุมชนได้ชมกัน 2 คืน ชาวบ้านจะ

ช่วยกันท้าอาหารหวานคาวมาถวาย เพื่อเป็นการกราบไหว้บูชา และขอพรให้ปกปักษ์รักษาให้คนในชุมชน