Page 52 - kpi19912

14. ความขัดแย้งระหว่างคนกับช้าง เขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน

พื้นที่: อ าเภอทําตะเกียบ และ อ าเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา

ประเภท: การจัดการความขัดแย๎งระหวํางคนกับสัตว๑

ระดับการรับรู้ของสังคม: ระดับชาติ

ประเด็นขัดแย้ง: ชาวบ๎าน ต๎องการให๎เจ๎าหน๎าที่เขตอนุรักษ๑พันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอํางฤาไน ควบคุมและดูแล
ไมํให๎ช๎างปุาเข๎ามาท าลายพืชผล

ความเป็นมา :
การเพิ่มจ านวนของช๎างปุาอยํางรวดเร็ว โดยเฉพาะอยํางยิ่งในเขตอนุรักษ๑พันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอําง

ฤาไน จ.ฉะเชิงเทรา จนเกิดปัญหาช๎างล๎นปุา ท าให๎ขาดแคลนอาหาร จนรุกเข๎ากินผลผลิตทางการ
เกษตรของชาวบ๎าน และออกมาดักปล๎นบรรทุกอ๎อย มันส าปะหลัง ที่แลํนผํานทางหลวงหมายเลข
3259 นั้น

เมื่อวันที่ 17 ก.ค.2554 ผู๎สื่อขําวได๎ลงพื้นที่ส ารวจตามแนวตะเข็บเขตอนุรักษ๑พันธุ๑สัตว๑ปุา
เขาอํางฤาไน จ.ฉะเชิงเทรา บริเวณทางหลวงสาย 3259 เป็นเส๎นทางรอยตํอระหวําง จ.สระแก๎ว และ
จ.ฉะเชิงเทรา ผํานปุาตอนบนเขตรักษาพันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอํางฤาไนอีกครั้ง ปรากฏวําตลอดริมเส๎นทาง
พบเห็นช๎างปุาจ านวนหนึ่งออกเดินหากินและเดินข๎ามถนนไปมาตามปกติ ท าให๎รถยนต๑ที่สัญจรบน

ถนนดังกลําวต๎องหยุดชะลอให๎ช๎างปุาผํานไปกํอน
นอกจากนี้ยังพบวํามีอุบัติเหตุรถยนต๑ชนสัตว๑ปุา และช๎างตายบํอยครั้ง เจ๎าหน๎าที่จึงตั้งจุด
ตรวจตั้งแตํคลองกลาง อ.ทําตะเกียบ จ.ฉะเชิงเทรา และหนํวยพิทักษ๑มหาเจริญ อ.วังน้ าเย็น จ.
สระแก๎ว ระยะทางประมาณ 15 กม. และประกาศก าหนดใช๎ถนนในเวลา 05.00-21.00 น. และปิด

ถนนตั้งแตํเวลา 21.00-05.00 น. ขณะที่พื้นที่โดยรอบเขตอนุรักษ๑พันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอํางฤาไน สํวนใหญํ
มีการท าการเกษตร อาทิ มันส าปะหลัง กล๎วย และมะละกอ และพบเห็นช๎างออกมากินพืชไรํ มี
บางสํวนเสียหาย แม๎วําชาวบ๎านท ารั้วไฟฟูา แตํไมํสามารถปูองกันช๎างเข๎ามาท าลายพื้นที่ทางการ
เกษตรได๎ สํวนนายบุญชู อยูํภูํ หัวหน๎าเขตรักษาพันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอํางฤาไน จ.ฉะเชิงเทรา กลําววํา

ปัญหาช๎างล๎นเขตรักษาพันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอํางฤๅไน เกิดจากความอุดมสมบูรณ๑ของปุาที่เหมาะสมเป็น
แหลํงที่อยูํอาศัยช๎างปุามีพื้นที่เพียง 36.6 เปอร๑เซ็นต๑ และพื้นที่ดังกลําวมีการเปลี่ยนแปลงมีต๎นไม๎เล็ก
เติบโตแทรกเกิดขึ้นจ านวนมาก ท าให๎พื้นที่อาศัยช๎างลดลง จากการส ารวจพบช๎างปุาอาศัยอยูํมากกวํา

พื้นที่ทั่วไป 2.04 เทํา หรือเขตรองรับช๎างปุาได๎ร๎อยละ 48.80 ของพื้นที่ที่มีความเหมาะสมมากที่สุด
หรือคิดเป็นความหนาแนํนรวมประมาณ 0.093 ตัวตํอ ตร.กม. จึงเป็นพื้นที่ที่สามารถรองรับประชากร
ช๎างปุาได๎จ านวน 160 ตัวเทํานั้น นายบุญชูกลําวอีกวํา ปัจจุบันมีช๎างปุาประมาณ 250-270 ตัว จาก
การวิจัยอัตราเพิ่มช๎างปุาปีละประมาณ 20 กวําตัว และมีแนวโน๎มสูงขึ้น จึงเกินกวําพื้นที่ปุารองรับช๎าง
ปุาได๎ โดยมีช๎างปุา 70-80 ตัว หากินปูวนเปี้ยนอยูํตามแนวชายปุา และออกไปตามพื้นที่การเกษตร

ของชาวบ๎าน จนความขัดแย๎งกันระหวํางคนกับช๎างปุาเข๎าขั้นวิกฤติแล๎ว ในชํวงปี 52-53 มีช๎างปุาออก
หากินและท าลายพืชผลทางการเกษตรราษฎร อ.ทําตะเกียบ 114 ครั้ง และมีช๎างปุาในพื้นที่เขตรักษา
พันธุ๑สัตว๑ปุาเขาอํางฤๅไนเสียชีวิต 20 ตัว โดยเกิดจากปัญหาบุกรุกพื้นที่เกษตร 9 ตัว สาเหตุจาก

45