Page 111 - kpi19839
P. 111
“บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต าบลโคกมั่งงอย
อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ” โดย อ.โชติกา สิงหาเทพ อ.ธนิกานต์ ศรีจันทร์ อ.เสาวนีย์ จันทสังข์
วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ท ากระติบข้าว
1. ไม้ไผ่บ้าน
2. หวาย
3. ด้ายไนล่อน
4. เข็มเย็บผ้าขนาดใหญ่
5. มีดโต้
6. ก้านตาล
7. กระป๋องปี๊บ
ขั้นตอนการสานกระติบข้าว
1. น าปล้องไม้ไผ่มาตัดหัวท้ายเอาข้อออกความยาวประมาณ 40 เซนติเมตร แล้วน ามาผ่าท าเป็นส้น
ตอกกว้างประมาณ 2-3 ม.ม. ขูดให้เรียบและบาง เพื่อความคงทนและสวยงาม
2. น าเส้นตอกที่ได้มาสานเป็นรูปร่างกระติบข้าว ด้วยลวดลายการสานที่เรียกว่าลายสอง และลาย
สาม ซึ่งลวดลายด้านนอกของกระติบข้าวจะสานด้วยลายที่เรียกว่าลายสอง ส่วนลวดลายด้านในสานด้วย
ลวดลายที่เรียกว่าลายสาม (ลายกุ๊บ)
3. ขั้นตอนการท าฝาปิด จะใช้ตอกที่มีความกว้างประมาณ 1 นิ้ว สานเป็นลายขัด และลายตามะกอก
4. น าฝาปิดหัวท้ายมาตัดเป็นวงกลม แล้วน ามาประกอบเข้าที่ปลายทั้งสองข้าง
5. น าเส้นหวายที่เตรียมไว้เหลาเป็นเส้นเล็กๆ และน ามาสานลายจูงนาง ท าเป็นลวดลายขอบของฝา
กระติบข้าว เพื่อเพิ่มความสวยงาม (ลวดลายจูงนางที่ปรากฎบนฝากระติบเป็นขั้นตอนที่ท าเพื่อความ
สวยงามและเป็นเอกลักษณ์ของการท ากระติบข้าวของชุมชนต าบลโคกมั่งงอย)
6. น าก้านตาลที่ม้วนไว้มาเย็บติดกับส่วนที่เป็นตัวกระติบข้าว
7. น ากระติบข้าวที่ประกอบเสร็จเรียบร้อยแล้วไปรมควันจากฟางข้าว โดยน ากระติบข้าวบรรจุลง
ไปในกระป๋องปี๊บเจาะรู แล้วรมควัน เพื่อกันแมลงเจาะ และเพื่อความสวยงาม
8. เจาะรูที่เชิงกระติบข้าว ด้วยเหล็กแหลม 2 รู ให้ตรงข้ามกัน แล้วท าหูที่ฝาด้านบน ตรงกับรู
ที่เจาะเชิงไว้ แล้วใช้ด้ายไนล่อนสอดเข้าไปท าเป็นสายสะพาย
110
