Page 110 - kpi19839
P. 110
“บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต าบลโคกมั่งงอย
อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ” โดย อ.โชติกา สิงหาเทพ อ.ธนิกานต์ ศรีจันทร์ อ.เสาวนีย์ จันทสังข์
ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านหัตถกรรมการจักสาน
หัตถกรรมเครื่องจักสานนับได้ว่าเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนในต าบลโคกมั่งงอย อ าเภอ
คอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ และมีความส าคัญต่อการด ารงชีวิตของคนในชุมชนตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
งานจักสานหรือเครื่องจักสานเป็นสิ่งหนึ่งที่สะท้อนถึงวัฒนธรรม ความคิดสร้างสรรค์ของคนในชุมชน และ
ยังแสดงให้เห็นถึงความเฉลียวฉลาดของคนในชุมชน ในการใช้ความสามารถมาสู่การประยุกต์วัสดุจากไม้ไผ่
มาท าเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจ าวัน และเป็นประโยชน์ต่อการด ารงชีวิต หัตถกรรมเครื่องจักสาน
ในต าบลโคกมั่งงอย อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ได้มีการพัฒนาตามยุคสมัย โดยอาศัยการถ่ายทอดจาก
คนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง และเกิดจากการเรียนรู้จากการพบเห็นได้ในชุมชน ซึ่งอาศัยวิธีการฝึกหัดและ
บอกเล่า
ในปัจจุบัน พบว่า หัตถกรรมเครื่องจักสานได้มีการพัฒนา ปรับเปลี่ยนรูปแบบวิธีการผลิตให้
สอดคล้องกับยุคสมัย และเพื่อช่วยให้เกิดความทนทาน ง่ายต่อการใช้งาน เช่น การท าไซดักปลา ได้มีการ
ประยุกต์น าลวดมาใช้เป็นส่วนประกอบของโครง เป็นต้น นอกจากนี้ยังพบว่า หัตถกรรมเครื่องจักสานที่มี
ในชุมชนต าบลโคกมั่งงอยนั้น ยังเป็นทางเลือกหนึ่งที่สามารถสร้างรายได้ให้กับผู้สูงอายุในชุมชนได้เป็นอย่างดี
ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านหัตถกรรมเครื่องจักสานที่พบในต าบลโคกมั่งงอย อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัด
ชัยภูมิ ได้แก่ กระติบข้าว มวยนึ่งข้าว กระด้ง ไซดักปลา เป็นต้น
1.1 การจักสานกระติบข้าว
กระติบข้าวเป็นภาชนะ
ส าหรับใช้บรรจุข้าวเหนียว ทุกพื้นที่ที่
รับประทานข้าวเหนียวโดยเฉพาะใน
ภาคอีสาน ซึ่งชาวอีสานนิยมบริโภค
ข้าวเหนียว
109
