Page 408 - kpi17721
P. 408
พุทธศาสนาจากเรื่องมหาเวชสันดรชาดก ประเพณีนี้จะมีทุกปีในบริเวณพื้นที่หาดเสี้ยว เริ่มตั้งแต่
เช้าตรู่ของวันที่ 7 เมษายน ถือเป็นหนึ่งในกิจกรรมร่วมตามแนวคิดเที่ยวสงกรานต์ได้ครึ่งเดือน
โดยเครื่องแต่งองค์ของนาคมีความหมายในแต่ละเครื่องประดับ ทั้งช้างและนาคจะแต่งตัวอย่าง
สวยงาม แต่งหน้าทาปากสีเข้ม สวมเครื่องประดับทองคำ เพชรนิลจินดา มีความหมายว่าเพื่อให้
เป็นการแต่งกายสวยงามวัดสุดท้ายก่อนสละทรัพย์ไปครองผ้ากาสาวพัสตร์สอนให้นาค ละกิเลส ท้องถิ่นใจดี
ในขณะที่ช้างจะต้องชำระล้างทำความสะอาด แต่งกายโดยใช้ผ้ากั้ง (ผ้าคลุมหัวช้าง) พร้อมทั้งผ้าปูลาด
บนหน้าช้างให้นาคนั่งบนคอช้าง กระดิ่งคล้องคอช้าง ผ้าแพรหลายสีผูกที่งา รายละเอียดซึ่งมีมากมาย
เหล่านี้ ทางเทศบาลตำบลหาดเสี้ยวได้จัดทำข้อมูลเหล่านี้ไว้เผยแพร่เป็นแผ่นพับเพื่อให้คนที่สนใจและ
เข้าร่วมกิจกรรมได้รู้รายละเอียดและองค์ประกอบความหมายของเครื่องประดับต่าง ๆ ในกิจกรรม
ดังกล่าว
อีกตัวอย่างหนึ่ง บุญพิธีใส่บาตรข้าวตอกและดอกดาวเรือง ในวันที่ 19 มกราคม ของทุกปี
เป็นงานบุญยิ่งใหญ่ที่มีการนิมนต์สงฆ์มารับบาตร ตามจำนวนปีที่กำเนิดลายสือไทย ผู้เข้าร่วมพิธีจะ
แต่งกายด้วยชุดขาว คนสุโขทัยจะรู้จักข้าวตอกที่ใช้รับประทานกันเป็นอย่างดี โดยมีประวัติว่า มีการ
ตักบาตรข้าวตอกสมัยพระร่วงเจ้า และมีเรื่องเล่าเมื่อครั้งที่พระร่วงตักบาตรข้าวตอกแล้วมีข้าวตอก
เหลือก้นบาตร พระร่วงได้โปรยลงแล้วอธิษฐานให้เกิดเป็นข้าวตอกบนเขาพระบาทใหญ่ ด้วยวาจา
สิทธิ์ทำให้เกิดหินชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเป็นก้อนสี่เหลี่ยม ชาวบ้านเรียกว่า “ข้าวตอกพระร่วง” นำมา
ฝนกับกระเบื้องใช้ทาแมลงพิษสัตว์กัดต่อยได้ จึงเป็นประเพณีโบราณกาลที่มีเรื่องเล่าขานต่อ ๆ กันมา
จากตัวอย่างงานดังกล่าวเป็นเพียงส่วนหนึ่งที่ชี้ให้เห็นการแสวงหาความหมาย และประวัติ
ความเป็นมาของกิจกรรมประเพณีงานบุญงานกุศล วัฒนธรรม ผลิตภัณฑ์ อาหาร สถานที่ เพราะ
องค์ความรู้ที่มาเพิ่มเติมบอกเล่าเรื่องเล่าเหล่านี้เป็นการสร้างความยั่งยืนให้กับกิจกรรมหรือสิ่งดี ๆ การส่งเสริมแหล่งเรียนรู้ของท้องถิ่น
เหล่านี้ของคนสุโขทัยที่จะต้องช่วยกันรักษาและดูแล พร้อมกับเปิดให้คนภายนอกได้เรียนรู้และเข้าใจ
เรื่องเล่าต่าง ๆ ที่หลอมรวมเป็นสิ่ง ๆ หนึ่งให้ได้เห็น ได้รับชม ได้เที่ยวชม ได้ทดลองทำ ลงมือปฏิบัติ
และได้ลิ้มลอง ให้ทุนท้องถิ่นที่เป็นอัตลักษณ์แต่ละพื้นที่มีคุณค่าเพิ่มยิ่งขึ้น
5.
ความเป็นคนสุโขทัยที่ต้องการเห็นพัฒนาและร่วมกันรักษาสิ่งดีงาม
เป้าหมายหลักใจความสำคัญคือการพัฒนาที่คนสุโขทัยได้ประโยชน์ไม่ว่าจะมากน้อยเพียงใด
ล้วนต่างทำให้เกิดมูลค่าและคุณค่า ค่านิยม จิตสำนึกร่วมกัน และออกมาทำหน้าที่เป็นเจ้าบ้านที่ดี
แทนหน่วยงานต่าง ๆ ในระดับพื้นที่ชุมชนได้ โดยเฉพาะในฐานะเป็นผู้ลงมือปฏิบัติ ประกอบอาชีพ
ใช้วิถีชีวิตอยู่กับของดี ๆ เหล่านั้น ในขณะเดียวกันก็เป็นผู้เข้าร่วมทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่แตกต่าง
หลากหลายไปตามพื้นที่ หรือแม้กระทั่งการต้องการความร่วมมือจากคนในจังหวัดสุโขทัย คนจำนวน
มากก็พร้อมจะมาเข้าร่วมและช่วยกันทำให้กิจกรรมเหล่านั้นมีความสำเร็จ กระบวนการขั้นตอนต่าง ๆ
สถาบันพระปกเกล้า 01
