Page 11 - kpiebook66018
P. 11
3. บทบำทและสถำนะของพระมหำกษัตริย์
ในฐำนะที่ทรงเป็นประมุขของรัฐภำยใต้รัฐธรรมนูญ
บทบาทและสถานะของพระมหากษัตริย์ในฐานะประมุขของรัฐ
จะเป็นเช่นไร ย่อมขึ้นอยู่กับบทบัญญัติที่กำาหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ
ตลอดจนประเพณีการปกครองที่เคยปฏิบัติและยึดถือร่วมกันมา
สำาหรับประเทศไทย คำาว่า “พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
ภายใต้รัฐธรรมนูญ” ปรากฏขึ้นอย่างเป็นทางการในรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2492
ในรัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าวได้มีการระบุพระราชอำานาจ
ตามรัฐธรรมนูญไว้ ได้แก่ ทรงเป็นประมุขของรัฐ เป็นที่เคารพสักการะ
ผู้ใดจะละเมิดมิได้ ทรงเป็นพุทธมามกะและอัครศาสนูปถัมภก
ทรงเป็นจอมทัพไทย
นอกจากนี้ รัฐธรรมนูญยังได้บัญญัติถึงพระราชอำานาจ
เฉพาะของพระมหากษัตริย์ไว้ ได้แก่ การสถาปนาฐานันดรศักดิ์
และพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ การแต่งตั้งและถอดถอน
ข้าราชการในพระองค์ การแต่งตั้งผู้สำาเร็จราชการแทนพระองค์
การสืบราชสันตติวงศ์ การแต่งตั้งองคมนตรี และการพระราชทาน
อภัยโทษ และทรงมีพระราชอำานาจในส่วนที่เกี่ยวข้องกับฝ่ายนิติบัญญัติ
ฝ่ายบริหาร และฝ่ายตุลาการ
10
