Page 145 - kpiebook65062
P. 145
พระตำหนักทรงพรตและหอสหจร วัดบวรนิเวศวิหาร
พระตำหนักทรงพรต วัดบวรนิเวศวิหาร เป็นตำหนักที่สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ เพื่อเป็น
ที่ประทับของพระมหากษัตริย์และเจ้าฟ้าทุกพระองค์ที่ทรงผนวช ณ วัดนี้ ส่วนหอสหจรเป็นที่อยู่ของ
พระภิกษุที่จำพรรษาโดยเสด็จในการทรงผนวช อาคารสองหลังนี้ตั้งอยู่ที่คณะตำหนัก ทางทิศใต้
ของพระปั้นหย่า ต่อมาในรัชกาลที่ ๗ โปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์และดัดแปลงอาคารใหม่ทั้งสองหลัง
เพื่อทรงอุทิศส่วนพระราชกุศลถวายรัชกาลที่ ๔ และสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
สมเด็จพระราชอุปัธยาจารย์ เป็นอาคารขนาดใหญ่ มีผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า สูงสองชั้น มีใต้ถุน มุงหลังคา
ปั้นหยา วางอาคารขนานกันโอบล้อมลานตรงกลาง มีระเบียงยาวเกือบตลอดความยาวอาคารในด้าน
ลานกลางนั้น มีบันไดทางขึ้นชั้นสองที่ปลายระเบียงทั้งสองด้าน ทั้งยังมีทางเชื่อมระหว่างอาคารที่ชั้นบน
โอบล้อมลานกลางทางด้านทิศใต้อีกด้วย ลักษณะเด่นของพระตำหนักทรงพรตและหอสหจร คือการใช้
โครงสร้างคอนกรีตโปร่งเบาในส่วนระเบียงด้านหน้าอาคาร ราวกันตก ราวบันได และทางเชื่อม ลบมุม
เสาและคาน ตลอดจนประดับบัวส่วนฐานเสาให้ดูประณีตทว่าเรียบง่าย สมกับการเป็นที่ประทับของ
พระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ในการทรงผนวช เน้นมุขกลางอาคารด้วยแผงจั่วแบบคลาสสิค
เรียบๆ รองรับด้วยเสาคอนกรีตโปร่งเบา
เมื่อการก่อสร้างแล้วเสร็จ รัชกาลที่ ๗ เสด็จพระราชดำเนินในการฉลองพระตำหนัก และ
ทรงหล่อพระพุทธรูปฉลองพระองค์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ในวันที่
๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๒ ๒๑
1 สถาปัตย์ใต้ร่มฉัตรพระปกเกล้าฯ
