Page 370 - kpiebook65057
P. 370
ในส่วนของฉากทัศน์ความเป็นพลเมืองด้วยการใช้แนวคิดอนาคตศึกษา
ได้จำแนกออกเป็น 4 ฉากทัศน์ ได้แก่ พลเมืองที่ไม่สนใจการเมือง (Non-Political
Citizenship) พลเมืองแบบดั้งเดิม (Conventional Citizenship) พลเมืองที่มีสำนึกผูกพัน
(Engaged Citizenship) และพลเมืองดิจิทัล (Digital Citizenship) โดยมีรายละเอียด
ดังนี้
พลเมืองแบบไม่สนใจการเมือง (Non-Political Citizenship) เป็นพลเมือง
ที่เฉื่อยชา ไม่สนใจการเมือง ไม่เข้ามามีส่วนร่วมทางการเมือง ไม่ยอมรับข้อเท็จจริงแม้จะ
มีข้อมูลสนับสนุน มีอคติกับคนที่มีความคิดเห็นแตกต่าง ไม่สนใจธรรมาภิบาล พลเมือง
ประเภทนี้เกิดจากสังคมที่มีความเหลื่อมล้ำสูง จึงมุ่งทำมาหากินโดยไม่สนใจการเมือง
เป็นพลเมืองที่รอรับความช่วยเหลือจากรัฐมากกว่าที่จะพึ่งตนเอง มักถูกกำกับ
ควบคุมโดยรัฐ หรือถูกโน้มน้าวโดยชนชั้นนำ อยู่ภายใต้การอุปถัมภ์ และการครอบงำ
ของทุน ตลอดจนเชื่อข้อมูลในสื่อออนไลน์โดยขาดการรู้เท่าทัน
พลเมืองแบบดั้งเดิม (Conventional Citizenship) เป็นพลเมือง
ที่เข้าไปมีส่วนร่วมแบบเดิมๆ เช่น การทำจิตอาสาตามกรอบแนวคิดของรัฐ กล่าวคือ
ทำจิตอาสาต่อเมื่อมีผู้ปกครองหรือผู้นำชุมชนสั่งการให้ทำ ไม่ค่อยมีความกระตือรือร้น
ไม่มีอุดมการณ์ร่วม อยู่ภายใต้การครอบงำทางวัฒนธรรมและถูกครอบงำโดย
กลุ่มอำนาจ พลเมืองแบบดั้งเดิมได้รับอิทธิพลทางความคิดแบบดั้งเดิม และอยู่
ในสภาพสังคมที่มีความเหลื่อมล้ำ ส่วนใหญ่พลเมืองแบบดั้งเดิม ไม่ค่อยชอบ
การเปลี่ยนแปลงและนิยมการปฏิิบัติตามจารีตประเพณีแบบเดิม ปัจจุบันคนไทย
จำนวนมากมีลักษณะของความเป็นพลเมืองแบบดั้งเดิมค่อนข้างสูง
พลเมืองแบบมีสำนึกผูกพัน (Engaged Citizenship) เป็นพลเมือง
ที่เข้าไปมีส่วนร่วมทางการเมือง มีความกระตือรือร้นในการเสนอข้อเรียกร้อง
มีจิตสำนึกความเป็นพลเมืองสูง ปรารถนาที่จะเห็นสังคมที่มีความเท่าเทียม ส่วน
ใหญ่พลเมืองแบบมีสำนึกผูกพันมักเป็นแกนนำมวลชนที่มีความเสียสละ รับผิดชอบ
และมีความมุ่งมั่นที่จะต่อสู้เพื่อความถูกต้องและเป็นธรรม พลเมืองแบบมีสำนึก
ผูกพันส่วนมากอยู่ในบริบทสังคมที่มีความเหลื่อมล้ำต่ำ
315