Page 77 - kpiebook65012
P. 77
การเลือกตั้งท้องถิ่นในกรุงเทพมหานครจากอดีตถึงการครองอ�านาจของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ :
บทส�ารวจประเด็นการเมืองในมิติของการเลือกตั้งท้องถิ่นและปัญหาการพัฒนากรุงเทพมหานคร (พ.ศ. 2518-2565) 77
ลักษณะปกครองท้องที่และข้อบังคับหัวเมืองโดยอนุโลม นอกจากนี้
ในปี 2440 ได้มีการประกาศใช้พระราชก�าหนดสุขาภิบาลกรุงเทพ
ร.ศ. 116 ขึ้น สุขาภิบาลกรุงเทพมีหน้าที่ 1) ท�าลายขยะมูลฝอย
2) จัดให้มีส้วมส�าหรับมหาชน 3) ควบคุมอาคารสิ่งปลูกสร้าง และ
4) ย้ายสิ่งโสโครกและสิ่งก่อความร�าคาญแก่ประชาชน ทั้งนี้ สุขาภิบาล
กรุงเทพมิได้มีฐานะเป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ไม่มีแหล่งรายได้
และผู้บริหารสุขาภิบาลกรุงเทพเป็นข้าราชการ (ด�ารงศักดิ์ จันโททัย,
2547; อรทัย ก๊กผล, 2547)
ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ในปี 2459 ได้มีการเปลี่ยนไปใช้ค�าว่า “จังหวัด” เรียกหน่วยการปกครอง
ระดับต�่ากว่ามณฑลแทนค�าว่า “เมือง” ต่อมาในปี 2465 กระทรวงนครบาล
ได้รวมกับกระทรวงมหาดไทย และมีการแต่งตั้งต�าแหน่งสมุหพระนครบาล
ท�าหน้าที่ปกครองดูแลรับผิดชอบมณฑลกรุงเทพโดยเฉพาะ ซึ่งขณะนั้น
ประกอบด้วยจังหวัดพระนคร ธนบุรี นนทบุรี และสมุทรปราการ
นอกจากนี้ ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ยังมีการรวมมณฑลหลาย ๆ มณฑลเข้าเป็นภาค มีอุปราชท�าหน้าที่
ตรวจตราเหนือสมุหเทศาภิบาล แต่ในปี 2468 รัชสมัยพระบาท
สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้า ฯ ให้ประกาศยกเลิกต�าแหน่ง
อุปราชประจ�าภาคและมณฑลต่าง ๆ คงเป็นต�าแหน่งสหุเทศาภิบาล
ตามเดิม
