Page 93 - kpi20858

50

69
โดยมี พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐ์ วรการ เป็นประติมากรผู้ปั้นแก้ไข การปั้นหล่อพระบรม
รูปพระมหากษัตริย์ภายหลังเสด็จสวรรคต ได้กลายเป็นพระราชนิยมและกระท าสืบต่อกันมาหลาย

รัชกาล

ภายหลังเสร็จสิ้นการฉลองพระนครครบ 100 ปี การบริหารงานของประเทศเปิดรับอารยธรรม
ตะวันตกอย่างเต็มที่ งานประติมากรรมแบบเหมือนจริง รูปสลักหินอ่อนจากยุโรป ถูกส่งมาประดับ

ประดาพระบรมมหาราชวัง พระราชวังในกรุงเทพฯ และหัวเมือง อย่างไรก็ตามการปั้นพระบรมรูป
70
นั้น แท้จริงเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทว่าฝีมือการปั้นรูปเหมือน

ของช่างชาวสยามยังอ่อนด้อยกว่าชาวตะวันตกอยู่มาก เป็นเหตุให้เมื่อครั้งที่รัชกาลที่ 5 เสด็จ
ประพาสยุโรป พระองค์จึงประทับให้จิตรกรและประติมากรวาดพระบรมสาทิสลักษณ์ และปั้นพระ

71
บรมรูปหลายครั้ง ดังเช่นทรงมีพระราชด าริให้สร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระ
จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ พระบรมรูปทรงม้า ซึ่งพระองค์ทรงประทับเป็นแบบให้ช่างชาวฝรั่งเศส

ปั้นพระบรมรูป เป็นต้น อย่างไรก็ตามแม้พระองค์จะทรงมีพระราชนิยมใฝ่ใจในศิลปกรรมตะวันตก

ขณะเดียวกันได้ทรงตระหนักถึงความส าคัญของศิลปกรรมไทยด้วย โดยมีพระราชประสงค์ที่จะ
บ ารุงรักษาศิลปวัฒนธรรมของชาติให้เจริญอยู่สืบไป ดังปรากฏในพระราชด ารัสของพระบาทสมเด็จ

พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ความว่า “พระบรมชนกนารถของเรานั้น... พระองค์ได้มีราชประสงค์อยู่

นานแล้ว ที่จะบ ารุงศิลปวิทยาการ ของไทยเราให้เจริญ ตัวเราเองก็ได้เคยฟังกระแสพระราชด าริห์

อยู่เสมอ แลเราเห็นพ้องด้วยกระแสพระราชด าริห์นั้นตั้งแต่ต้นมา” ดังนั้นพระบาทสมเด็จพระ
72
มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงด าเนินนโยบายรักษาและบ ารุงศิลปวัฒนธรรมของไทย เพื่อสืบต่อพระราช

ประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งกรมศิลปกรใน พ.ศ. 2454

และได้มีพระบรมราชโองการแยกการช่างประณีตศิลป์ จากกระทรวงโยธาธิการ และให้กรมพิพิธภัณฑ์

73
จากกระทรวงธรรมการมาสังกัดกรมศิลปากรที่ตั้งขึ้นใหม่ เพื่อให้เกิดความชัดเจนในการท าหน้าที่

69 สันติ เล็กสุขุม, “สังเขปศิลปะรัตนโกสินทร์: พระบรมหาราชวัง,” ใน ศิลปกรรมล ้าค่าสมัยรัตนโกสินทร์, 29.

70 คณะจิตรกรรม ประติมากรรมและภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, ศิลปะรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 1-8
(กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง), 29.
71 วิบูลย์ ลี้สุวรรณ, “จิตรกรรมสมัยใหม่ในประเทศไทย,” ใน ศิลปกรรมล ้าค่าสมัยรัตนโกสินทร์, 85-86.

72 “ค ากราบบังคมทูลพระราชด ารัสเปิดโรงเรียนเพาะช่าง”, เอกสารจดหมายเหตุลายลักษณ์, กระทรวงนครบาล, ร6
น20.13/7, หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.
73 วิบูลย์ ลี้สุวรรณ, “จิตรกรรมสมัยใหม่ในประเทศไทย,” ใน ศิลปกรรมล ้าค่าสมัยรัตนโกสินทร์, 98.