Page 366 - kpi19912
P. 366
จังหวัดอุทัยธานี
122. คัดค้านสร้างเขื่อนแม่วงก์
พื้นที่: จังหวัดอุทัยธานี โดยเฉพาะพื้นที่ในเขตอ.สวํางอารมณ์ อ.ทัพทัน อ.เมือง จ.อุทัยธานี
จํานวนผู๎ได๎รับความเดือนร๎อน 1,000- 2,000 คน
ประเภท: การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล๎อม
ระดับการรับรู้ของสังคม: ระดับชาติ
ประเด็นขัดแย้ง: ความแตกตํางทางความคิดของประชาชนในการแก๎ปัญหาภาวะวิกฤติลุํมน้ําแมํวง
ความเป็นมา:
ลําน้ําแมํวง ลําน้ําสาขาสายสําคัญของแมํน้ําสะแกกรัง และไหลรวมเป็นแมํน้ําเจ๎าพระยา ที่
จังหวัดอุทัยธานี แมํวงเป็นสายน้ําที่หลํอเลี้ยงชุมชน 2 ฝั่งแมํน้ํามาช๎านาน ความยาวของลําน้ํายาวก
วํา 180 กิโลเมตร ใน จ.อุทัยธานี และ จ.นครสวรรค์ จะพบวําเป็นจุดกํอรํางสร๎างวัฒนธรรมชุมชน
ริมน้ําที่พึ่งพาอาศัย “น้ํา” กันมาช๎านาน
ลุํมน้ําแมํวง อยูํในสภาพที่วิกฤตตั้งแตํการขยายตัวของพื้นที่การเกษตรเป็นจํานวนมาก ในกิ่ง
อําเภอแมํวง และ อ.ลาดยาว จ.นครสวรรค์ จนน้ําในลําน้ําที่มีอยูํไมํเพียงพอ สํงผลกระทบตํอ
ประชาชนท๎ายน้ําโดยเฉพาะในเขตอ.สวํางอารมณ์ อ.เมือง จ.อุทัยธานี จนเกิดปัญหาน้ําเสียในเขต
เมืองขึ้นตามมา การขยายพื้นที่ทําการเกษตร ในลักษณะพืชไรํเชิงเดี่ยว กํอให๎เกิดปัญหาการชะล๎าง
และพังทลายของหน๎าดิน ดินเสื่อมคุณภาพอยํางรวดเร็ว เกษตรกรมีการใช๎สารเคมีเพื่อปราบศัตรูพืช
และปุ๋ยเคมีเป็นจํานวนมาก
ในขณะเดียวกันก็เกิดน้ําทํวมในที่ลุํมและน้ําขัง น้ําไมํสามารถระบาย เนื่องจากแนวถนน
หลายสายได๎กีดขวางทางน้ํา นอกจากนี้แล๎ว การลดลงของพื้นที่ป่าในลุํมน้ํา ก็เป็นปัจจัยทําให๎ปัญหามี
ความรุนแรงมากขึ้น
ทํามกลางปัญหาที่เกิดขึ้น ชาวบ๎านเสนอทางเลือกวําให๎ใช๎วิธีการจัดการน้ําแบบมีสํวนรํวม
โดยไมํต๎องสร๎างเขื่อนเชํน การสร๎างฝาย ถนนที่กีดขวางทางไหลของน้ําก็ทําทางลอดให๎มันดี พื้นที่แห๎ง
แล๎งที่เปิดหน๎าดินกันหมดเพื่อปลูกมันสําปะหลัง ลองปลูกต๎นไม๎เพื่อชํวยซับน้ําป้องกันหน๎าดินไมํให๎
เกิดการชะล๎างสูง เพิ่มความชุํมชื้นกับดิน แตํหนํวยงานรัฐมีความพยายามจะทําให๎เห็นวํามีเพียงทาง
เดียวเทํานั้นในการแก๎ไขปัญหาทั้งหมด นั่นคือการสร๎างเขื่อนแมํวงก์ ในอุทยานแหํงชาติแมํวงก์ โดย
สรุป
2525 คณะรัฐมนตรีอนุมัติการกํอสร๎างเขื่อนแมํวงก์ ในเขตอุทยานแหํงชาติแมํวงก์ อําเภอ
ลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ โดยมีปริมาตรเก็บกักน้ํา 250 ล๎านลูกบาศก์เมตร
2532 การประชุมคณะรัฐมนตรีมีมติให๎กรมชลประทานดําเนินการศึกษาประเมินผล
กระทบสิ่งแวดล๎อมโครงการ
รายงานการศึกษาผลกระทบทางสิ่งแวดล๎อม(EIA) ทั้ง 4 ครั้งตั้งแตํปี 2538, 2541, 2545
361
