Page 428 - kpi17721
P. 428
2. แนวคิดการมีส่วนร่วม บุคลากรในทีมวิจัยเครือข่ายหลักร่วมกับหน่วยงานในพื้นที่
ได้ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมค้นหา จนได้ความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องในแต่ละประเด็นทางประวัติศาสตร์
ของชุมชนทั้ง 9 ชุมชน การสร้างความคิดร่วมกันว่าตำบลเมืองขลังเป็นเมืองที่ร่วมสมัยกับเมืองเก่า
สุโขทัยและเมืองเก่าศรีสัชนาลัย สามารถดึงดูดให้ชุมชนสนใจและมองเห็นถึงความสำคัญของถิ่น
กำเนิดและร่วมกันเข้ามาให้ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับแหล่งประวัติศาสตร์แก่ทีมวิจัย มีการตรวจสอบ ท้องถิ่นใจดี
แหล่งประวัติให้สมบูรณ์มากขึ้น พร้อมให้การสนับสนุนกิจกรรมพัฒนาการท่องเที่ยว
การร่วมกันเรียนรู้ตั้งแต่กระบวนการรับทราบข้อมูล การลงมือเขียนและวาดแผนที่เส้นทาง
ท่องเที่ยว การร่วมกันแนะนำและให้คำปรึกษาเพื่อให้บริการแก่นักท่องเที่ยว โดยที่บุคลากรที่ร่วม
ดำเนินโครงการไม่ได้เป็นบุคคลที่มีความเชี่ยวชาญในเรื่องการจัดบริการเส้นทางท่องเที่ยวแบบ
มืออาชีพมาก่อน แต่อาศัยการบริหารจัดการโดยทีมวิจัยที่เป็นคนในชุมชนเมืองบางขลัง เพื่อฝึกให้
ทีมงานได้มีส่วนร่วมและพัฒนาทักษะการจัดการท่องเที่ยวของท้องถิ่นได้ การมีส่วนร่วมนี้เองได้สร้าง
ความตระหนักเห็นคุณค่าความสำคัญในสิ่งที่ได้ดำเนินการเพื่อชุมชนของตนเอง
3. แนวคิดการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อชุมชน คือ การจัดทำแผนที่ชุมชน การจัดทำเส้นทาง
ท่องเที่ยว โดยคนท้องถิ่น เป็นการสร้างความรู้ในชุมชนท้องถิ่นให้รับทราบถึงที่มาทางประวัติศาสตร์
ของเส้นทางต่างๆ ที่สำคัญในอดีต มุ่งแก้ปัญหาด้วยการทดลองทำจริงด้วยการเรียนรู้เส้นทาง
ท่องเที่ยวในแหล่งชุมชนทั้ง 9 ชุมชน เป็นงานวิจัยที่เน้นการบันทึกเรื่องราวความรู้ประวัติศาสตร์
ตามเส้นทางแหล่งท่องเที่ยว อันเป็นการสร้างวัฒนธรรมชุมชนรูปแบบหนึ่งที่ให้คนในชุมชนเข้ามามี
ส่วนร่วมในทุกขั้นตอนของการดำเนินงานวิจัย เพื่อสร้างการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงและพัฒนา
ชุมชนในท้องถิ่น
วิธีการหรือกลไกในการทำงานสร้างเครือข่ายความร่วมมือของเทศบาลตำบลเมืองบางขลัง การส่งเสริมแหล่งเรียนรู้ของท้องถิ่น
จากการวิเคราะห์สรุปได้ ดังนี้
วิธีการสำคัญในการสร้างความร่วมมือ คือ ความสม่ำเสมอ และความต่อเนื่องในการสร้าง
ความเข้าใจและพูดคุยกับชาวบ้านในตำบลเมืองบางขลังว่าพื้นที่ทั้งหมดในตำบลเมืองบางขลังเป็น
มรดกสำคัญทางประวัติศาสตร์เป็นเขตอนุรักษ์ และการชี้ให้เห็นอย่างชัดเจนในผลประโยชน์ในการ
จัดทำเส้นทางท่องเที่ยวว่ามิได้เป็นเส้นทางท่องเที่ยว “พื้นๆ” แต่เป็นเส้นทางที่มีคุณค่ทางวัฒนธรรม
และประวัติศาสตร์ที่จะทำให้พื้นที่เมืองบางขลังเป็นพื้นที่ที่น่าสนใจมีชีวิตชีวาโดยใช้ทรัพยากรทางด้าน
โบราณสถานและโบราณวัตถุเป็นตัวหลักในการขับเคลื่อนโครงการ หรือกล่าวได้ว่าเป็นการใช้
ภูมิปัญญาท้องถิ่นมาพัฒนาต่อเป็นเส้นทางท่องเที่ยว จะเห็นได้ว่าสอดคล้องกับความหมายของ
ภูมิปัญญาท้องถิ่น กล่าวคือ “ความสามารถในการใช้ความรู้เพื่อพัฒนาและดำรงชีวิตของคนใน
ท้องถิ่น มีการถ่ายทอดความรู้ไปใช้ในการพัฒนาท้องถิ่นจนเกิดเป็นความรู้ใหม่ที่มีการใช้และพัฒนา
สถาบันพระปกเกล้า 21