Page 25 - kpiebook62014
P. 25
ด้วยเหตุนี้ โครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อส่งเสริมชุมชนพลเมืองเข้มแข็งผ่านการเลือกตั้งสมานฉันท์
และไม่ซื้อสิทธิขายเสียงนี้ จึงได้น าหลักคิดและวิธีการศึกษาวิจัยแบบมีส่วนร่วมมาปรับใช้เพื่อวางกรอบกิจกรรม
ให้ทุกขั้นตอนในการท ากิจกรรมเกิดจากการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนให้มากที่สุดเพื่อท้ายที่สุดแล้วจะ
สามารถเสริมสร้างความเป็นพลเมืองให้แก่คนในชุมชนได้ตามกรอบคิดเรื่องการสร้างความเป็นพลเมืองผ่านการ
เสริมสร้างความรู้และการส่งเสริมให้มีการลงมือปฏิบัติกิจกรรมได้มากที่สุด ด้วยเหตุนี้ ผู้วิจัยจึงได้ก าหนดกรอบ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อส่งเสริมชุมชนพลเมืองเข้มแข็งอย่างมีส่วนร่วมขึ้น โดยจะกล่าวถึงในส่วนต่อไป
สมมติฐานและกรอบการวิจัย
จากผลการส ารวจวรรณกรรมข้างต้น ผู้วิจัยจึงตั้งสมมติฐานว่าความรู้เป็นเงื่อนไขส าคัญที่จะช่วยกระตุ้น
ให้เกิดความตระหนักรู้และอาจก่อเกิดพฤติกรรมความเป็นพลเมืองที่มีความสนใจใส่ใจความเป็นไปของชุมชน
สังคมและน าไปสู่ความกระตือรือร้นในการมีส่วนร่วมกันพัฒนาและแก้ไขปัญหาของชุมชนได้ เพราะฉะนั้น
งานวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้จึงมีสมมติฐานประการแรกว่า การเสริมสร้างความรู้เรื่องความเป็นพลเมืองและการ
มีส่วนร่วมของพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยอย่างเหมาะสม จะสามารถส่งเสริมต่อการสร้างความเป็น
พลเมืองได้
อย่างไรก็ตาม การให้ความรู้เพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ ผลจากการส ารวจวรรณกรรมบอกว่า ต้องมีการ
ลงมือปฏิบัติด้วย ดังนั้น ผู้วิจัยจึงมีสมมติฐานประการที่สองว่าการส่งเสริมความเป็นพลเมืองนอกจากเสริมสร้าง
ความรู้แล้วจ าเป็นต้องมีการเสริมกิจกรรมบางเรื่องตามความต้องการของคนในพื้นที่ เพื่อส่งเสริมให้มีพื้นที่
ปฏิบัติการองค์ความรู้ที่ได้ถ่ายทอดไว้ อันจะส่งผลต่อคนในชุมชนให้เกิดความตระหนักและมีพฤติกรรมความ
เป็นพลเมืองขึ้นได้
จากวรรณกรรมที่ส ารวจข้างต้นยังพบเงื่อนไขอีกประการหนึ่งที่จะส่งเสริมให้เกิดชุมชนพลเมืองเข้มแข็ง
ได้คือเรื่องความสัมพันธ์อันดีระหว่างผู้น าและสมาชิกในชุมชน ด้วยเหตุนี้ สิ่งที่ต้องค านึงถึงประการหนึ่งในการ
ด าเนินกิจกรรมเพื่อส่งเสริมความเป็นพลเมืองและความเข้มแข็งของชุมชนก็คือเงื่อนไขเรื่องของความสามัคคีใน
ชุมชน กิจกรรมที่ด าเนินการจะต้องไม่น าไปสู่การแข่งขันกันอย่างรุนแรง เลือกปฏิบัติการฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง และ
ต้องไม่น าไปสู่ความแตกแยกของคนในชุมชน
จากสมมติฐานข้างต้นผู้วิจัยจึงได้พัฒนากรอบการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อส่งเสริมชุมชนเข้มแข็งขึ้นมา
โดยประกอบไปด้วย 3 กระบวนการหลัก คือ ส่วนแรก เป็นส่วนของการส่งเสริมและสร้างความรู้ความเข้าใจ
ให้แก่คนในชุมชนซึ่งจะต้องเกิดขึ้นเป็นส่วนแรกผ่านรูปแบบการพูดคุย การสัมมนา การประชุมเชิงปฏิบัติการ
ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของกลุ่มเป้าหมายและบริบทของพื้นที่ ส่วนที่สองเป็นเรื่องของการส่งเสริมการมีส่วน
ร่วมคิดร่วมท าร่วมปฏิบัติของคนในชุมชนตามหลักการวิจัยชุมชนแบบมีส่วนร่วม (PAR) เพื่อส่งเสริมให้เกิด
18